LÜBNAN

Lübnan parlamentosu kenevir ziraatini yasallaştıracak.

Kenevir yetiştiriciliği ve geleneksel haşiş yapımı, Lübnan’daki Bekaa Vadisi’nde yüzyıllar boyunca gerçekleşti. Osmanlı döneminde vadiyi yöneten paşalar sanayiyi teşvik etti. Hasiş her yerde ve hatta bir para birimi olarak kullanılıyordu. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Osmanlı İmparatorluğu’nun bölünmesiyle birlikte, Fransa’ya Suriye ve Lübnan’a karşı Milletler Cemiyeti görev verildi.

1926 yılında Lübnan’da Suriye ve Lübnan’ın Fransız mandası altında olduğu döneminde haşiş üretimi yasaklandı. Kenevir yetiştiriciliği ise 1992’de Amerika Birleşik Devletleri’nin baskısı altında yasaklanmıştı.

Lübnan Meclis Başkanı Nabih Berri yaptığı açıklamada, “Lübnan Parlamentosu, birçok Avrupa ülkesi ve bazı ABD eyaletleri gibi tıbbi kullanımlara yönelik üretimin yasalaştırılması için gerekli mevzuatı incelemeye ve kabul etmeye hazırlanıyor.”

Berri’nin açıklaması küresel bir danışmanlık firması olan McKinsey’in önerisini izliyor. Kenevir, suç  unsuru haline getirilmeden önce milyonlarca dolarlık bir endüstriydi. McKinsey, Lübnan Devlet Başkanı Michel Aoun’a bu ay Lübnan ekonomisini geliştirme konusundaki raporunu sundu. Bu raporun içeriği kamuya açıklanmamıştır.

“İyi kalitesiyle” bilinen Lübnan keneviri, 1975-1990 dönemindeki iç savaş sırasında gelişen bir endüstriydi. Savaştan sonra, Lübnan Devleti, alternatif mahsulleri öne sürerek keneviri ortadan kaldırmaya çalıştı. Ancak, bu sözler tutulmadı.

Lübnan kanunları, kenevir satan herkesi cezalandırıyor. Kamuya açık alanda olmadıktan sonra kenevir kullanımı bir problem teşkil etmiyor. Yine de kenevir ve haşiş Bekaa vadisinin incise olarak görülüyor. Kenevir ilkbaharda ekilir ve eylül ayında toplanır. Daha sonra soğutulmadan önce güneş altında üç gün kurutulur, daha sonra “dövülür” veya öğütülür.

Druze lideri ve milletvekili Walid Jumblatt, kenevirin yasallaştırılması için öne çıkan savunuculardan biri olarak bilinmektedir. Lübnan ekonomisi, siyasi çıkmaz nedeniyle 2011’den beri kötüleşmekte. Komşu Suriye’deki çatışma ise ekonomik krizi şiddetlendiriyor.

Lübnan dünyanın en borçlu ülkeleri listesinde üçüncü sırada yer alıyor. Ülkenin mali açığı, geçtiğimiz yedi yıl içinde ikiye katlandı – 2011 yılında 2,3 milyar dolar olan borç, 2018 yılında 4,8 milyar dolara çıktı.

Bakalım “İyi kalitesiyle” bilinen Lübnan keneviri McKinsey’in kenevir açılımı ile birlikte ülkeyi ekonomik bataktan kurtarabilecek mi?

FAS

Fas, kenevir ziraatinin gizli lideri mi?

Fas’ın dağlık Rif bölgesinde kenevir ziraati, 1980’lerin başlarında kitlesel seri üretimle başladığı için bugünlerde  büyük bir gelişimin yaşıyor. Yüksek verimli kenevir, modern tarım uygulamaları ve modern kenevir üretim tekniklerinin benimsenmesi 2000’li yılların ortalarında başladı ve 2010’un ortalarından sonra ivme kazandı, buna takiben daha güçlü ve çeşitli kenevir türevleri üretildi ve bu artış, özellikle Avrupa’da, yankı buldu.  

Fas’ta yasadışı kenevir endüstrisinin modernleşmesi nasıl ve ne ölçüde oldu? Bu durum Avrupa’da ele geçirilen kenevirdeki THC artışını açıklıyor mu?

Bu soruyu, literatür ve niceliksel veri eksikliği bağlamında ele almak için, Temmuz ve Ekim 2017’de Fas’ta kenevir tarlaları ve kenevir üretme çiftliklerinde ampirik saha çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Çoğunlukla veri toplamaya yönelik nitel bir yaklaşım benimsenmiştir (tartışmalar, görüşmeler, doğrudan gözlemler yoluyla).

Saha çalışması, 2000’lerin başlarında çok yerelleşmiş, deneysel başlangıçların ardından, tarımsal yeniliklerin yetiştirme ve üretim aşamalarında aşamalı ve çeşitli şekilde benimsenmesinin 2010 yılında Rif boyunca yayıldığını göstermiştir. Yapılan görüşmeler ve doğrudan gözlemler, modern tarım tekniklerinin sürekli olarak benimsenmesinin yüksek kaliteli kenevir ve güçlü modern rezinlerin üretimini sağladığını göstermektedir. Fas kenevir endüstrisinin süregelen modernizasyonu ve profesyonelleşmesi, ülkenin küresel karma üretimindeki lider konumunun bir kanıtıdır.  

Fas’taki kenevir yetiştiricilerini gelecekte neyin beklediğini tahmin etmek zor. Fas ve Avrupa politikalarında yasal süreçlerin nasıl ortaya çıktığı ve önümüzdeki dönemlerde bölgenin sosyal, ekonomik, politik ve ekolojik istikrarını nasıl etkileyeceği, büyük ölçüde bilinmemektedir. Bununla birlikte, Rif’de kenevir yetiştiriciliğinin yaygınlaşması ekonomik ve çevresel sınırları açıkça zorlamaktadır ve bu baskıları hafifleten yeniliklere ihtiyaç vardır.

2014 ylından itibaren Fas meclisindeki progresif partiler kenevir yetiştiricilerinin hapsedilmemesi ve tıbbi/endüstriyel kenevirin pazarında iyi bir yer kapmak için kenevir ziraatinin denetlenip yasallaştırılması, keyfi kenevir kullanımının ise yasadışı olması gerektiğini iddia etmektedirler.