Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi tarafından yayınlanan 2016 Dünya Uyuşturucu Raporu, küresel hapishane nüfusunun %18’i yasadışı madde suçlarından hüküm giymiş mahkumlardan oluşmaktadır.[1]
Sadece Kuzey Kıbrıs’ta değil, yasadışı madde suçlarından kaynaklanan kitlesel hapsedilmeler dünyanın dört bir yanındaki ülkelerde de aşırı kalabalık hapishanelerin oluşumuna yol açmıştır. Bu aşırı kalabalık hapishaneler hiç şüphesiz ki sağlık ve mahkûmların iyileşmesi açısından oldukça zararlıdır.
Kemer sıkan yasadışı madde kanunlarının hapishanelerdeki kalabalığa yol açtığına dair yeterli kanıt mevcuttur. Örneğin, hapishane nüfusu katlanarak büyüyen Brezilya’da, 21. yüzyılın dönüşünden sonra ülkedeki uyuşturucu kanunları hapishanelerde yüzde 62 artışa yol açtığı bilinen bir gerçek.
Tayland’da ise metamfetamin kullanımının gitgide çoğalması endişesi Tayland mahkemelerinin 2012 yılında 196.000 kullanıcı kişinin hapsedilmesine yönelik verdiği hükümlerle sonuçlandı.[2] Devrim Demir’in haberine göre de 2017 yılı Ocak-Aralık ayı itibarı ile Kuzey Kıbrıs’ta uyuşturucu suçuna bulaşan 544 kişi tutuklandı.[3] Peki bu tutuklamalar istenilen sonuca ulaşmamızı sağlıyor mu? Bu cezalar gerçekten ise yarıyor mu?
Tablodaki kırmızı bar Amerika’da uyuşturucudan tutuklu bulunan kişileri gösteriyor.
Uyuşturucu ile mücadele Dünya çapında birçok suçlu ve kurban yarattı. Bu kurbanlardan birçoğu eğlenmek veya merak için yasadışı madde kullananlardan, yetiştirmeye kalkanlardan ve genel olarak düşük seviyeli kuryelerden oluşuyor. Sistemin yarattığı suçlular ise büyük şebekeler ve organize işleyen kartellerdir. Bütün bunların sonucu olarak kalabalıklaşan hapishaneler az tartışılan noktalardan bir tanesi. Avrupa Uyuşturucu İzleme Merkezi’nden alınan son verilere neredeyse Avrupa ülkelerinde 1,4 milyon kayıtlı yasadışı madde suçu mevcut.[4] Sadece yasadışı maddeyi bulundurma ise bu suçların toplamda %83’unu oluşturuyor.[5]
Üstelik kalabalıklaşan hapishaneler, yasadışı madde suçlularına yönlendirilen tek aksaklık değil. Bunun dışında, çok zor bir hapishane hayatından çıkıyorsunuz ve artık nur topu gibi bir sabıka kaydınız var! Sayısız olumsuzluklar artık yolunuzdadır. Sonuçları, eğitime, işe veya aile hayatına rahatlıkla mal olabilir. Birçok hak ihlaliyle, toplumdan dışlanmayla karşılaşabilirsiniz. Vatandaş değilseniz sınır dışı bile edilebilirsiniz. İngiltere’de yapılan bir araştırma en az zararlı maddelerden biri olan hint kenevirinden dolayı oluşan sabıka kaydının bile kazancınızı bir omur yüzde 19 oranında azaltabileceğini soyluyor.[6]
Adalet sistemimiz tüm bunlar düşünülerek yeniden revize edilmelidir. Yasadışı madde suçlarından kaynaklanan kitlesel hapsedilmeler geniş çapta zararları olan bir konudur, basitleştirilemez, görmezden gelinemez. İşte bu yüzden devletler, yasadışı maddenin kullanımı ve küçük çaptaki ticaretine hiçbir yaptırım uygulanmayan bir hukuk modeline geçmelidir.
Kaynakça
[1] Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi, Dünya Uyuşturucu Raporu 2016 [2] The National (2014), Thai women pay the price of drugs: http://www.thenational.ae/world/southeast-asia/thai-women-paythe-price-of-drugs [3] Haber Kibris (2018), Kuzey Kibris’in basi uyusturucu ile belada: https://haberkibris.com/kuzey-kibrisin-basi-uyusturucu-ile-belada-2018-01-04.html [4] European Monitoring Centre on Drugs and Drug Abuse (2016), Statistical Bulletin: Drug Law offenses, Offenses By Type, Lisbon: http://www.emcdda.europa.eu/data/stats2016 [5] Penal Reform International (2016), Global Prison Trends 2015: Drugs and Imprisonment: http://www. penalreform.org/wp-content/uploads/2015/04/PRI-Prisons-globaltrends-report-LR.pdf [6] Bryan, M., ve diğerleri (2013), A Cost Benefit Analysis of Cannabis Legalisation, Institute for Social & Economic Research, University of Essex, (92)
